Utrecht, 24 oktober 2020 - Kardinaal Willem Eijk heeft in een reactie op de aankondiging van een wetsontwerp dat actieve levensbeëindiging van ongeneeslijk zieke kinderen tussen 1 en 12 jaar mogelijk moet maken, opgeroepen om deze verruiming van de euthanasiewet niet door te voeren. Dat heeft het secretariaat van de Nederlandse Bisschoppenconferentie gisteren bekendgemaakt.

Kardinaal Eijk, aartsbisschop van Utrecht, reageert in dezen als referent voor medische ethiek namens de Nederlandse Bisschoppenconferentie.

Minister Hugo de Jonge (CDA) voor Gezondheidszorg kondigde op 13 oktober aan een nieuwe regeling te gaan ontwerpen met betrekking tot euthanasie bij kinderen van 1 tot 12 jaar. Deze regeling moet er voor zorgen dat kinderartsen die euthanasie verrichten bij kinderen met een uitzichtloos en ondraaglijk geacht lijden, onder bepaalde voorwaarden niet strafwaardig zijn.

Maak de cirkel niet rond!

Voor ongeneeslijk zieke kinderen tot 1 jaar is actieve levensbeëindiging al een optie. Kinderen tussen 12 en 16 jaar kunnen zelf om euthanasie vragen, mits de ouders daarvoor toestemming geven. Maar voor de groep tussen 1 en 12 jaar bestaat geen enkele regeling. De enige manier om een ongeneeslijk ziek kind in die groep te laten overlijden, is ‘versterven’, dat wil zeggen dat het toedienen van water en voedsel wordt gestaakt. Het gaat om een kleine groep kinderen, naar schatting vijf tot tien per jaar.

Vorig jaar riep een groep Nederlandse kinderartsen het kabinet op een nieuwe wettelijke regeling te creëren. Het kabinet is dus vastberaden die wens te verwezenlijken.

Kardinaal Eijk roept op de aankondigde regeling niet te ontwerpen, dit vanuit de verwachting dat ook deze regeling niet de laatste stap in de euthanasiediscussie zal zijn. De tijd laat volgens hem zien dat er sprake is van een glijdende schaal waarbij sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw de mogelijkheden voor het toepassen van euthanasie en levensbeëindiging steeds verder zijn verruimd.

“Wie actieve levensbeëindiging verricht wegens een bepaalde vorm van lijden, laat het principe los dat het leven een essentiële waarde is. Daardoor zal men steeds weer voor de vraag staan of levensbeëindiging bij een mindere vorm van lijden ook toepassing zou moeten kunnen vinden. De geschiedenis van de euthanasiediscussie in de laatste veertig jaar laat zien dat de criteria voor het verrichten van euthanasie steeds verder zijn opgerekt. Zal hetzelfde op termijn niet gebeuren ten aanzien van euthanasie bij kinderen?”, aldus de kardinaal. “Kortom, maak de cirkel niet rond. Zet die laatste stap niet, waardoor euthanasie toepasbaar wordt op alle leeftijden. Mogelijk vergis ik me en is dit misschien niet de laatste stap op het gebied van de euthanasie, maar zou die weer tot verdere stappen kunnen leiden.”

Lees complete reactie kardinaal Eijk 

Medisch-ethische kwesties liggen gevoelig in de huidige regeringscoalitie. De liberale partijen D66 en VVD staan vaak lijnrecht tegenover de ChristenUnie, en in mindere mate het CDA. Toch lijken alle partijen met deze oplossing te kunnen leven.

D66-Tweede Kamerlid Pia Dijkstra zei tegenover het ANP dat het om “hele zware en moeilijke” onderwerpen gaat maar dat het toch goed is dat deze nieuwe stap wordt gezet; “zo kunnen we onnodig leed bij jonge kinderen voorkomen”. Ook VVD'er Ockje Tellegen zei tevreden te zijn: “Wanneer een jong kind zo ernstig lijdt en niet meer beter kan worden, is het enige wat je het kind en zijn of haar ouders gunt, een waardig sterven.”

De ChristenUnie lijkt nog een slag om de arm te houden. “Mocht de minister na zijn gesprekken met een regeling willen komen, dan zal de ChristenUnie die op dat moment beoordelen”, zei Kamerlid Carla Dik-Faber. Namens de CDA-fractie liet Harry van der Molen weten dat zijn partij er begrip voor heeft “dat het kabinet een regeling wil treffen om artsen te helpen in die situaties waarin alle opties voor deze kinderen uitgeput zijn”.