Het Istituto per le Opere di Religione (IOR) is een instituut dat op 27 juni 1942 bij decreet van paus Pius XII werd opgericht. Het doel ervan is bankzaken te verrichten ten dienste van de Heilige Stoel en andere organisaties in de wereldwijde Katholieke Kerk.
Doel
De statuten van de IOR werden herzien door paus Johannes Paulus II in 1990. Daarin staat dat het doel is “te voorzien in het beheer en de administratie van goederen overgedragen of toevertrouwd aan het Instituut door fysieke of juridische personen die in het leven zijn geroepen voor godsdienstige werken of liefdadigheid”.
Deposito's
De IOR beheert deposito’s en goederen van entiteiten of personen van de Heilige Stoel en van de Vaticaanse stadstaat.
Clièntele
De bank dient er volgens zijn statuten naar te streven om de wereldwijde missie van de Katholieke Kerk te dienen. Dat doet het instituut door het beschermen en laten groeien van het erfgoed. Ook voorziet de IOR in wereldwijde betalingsdiensten voor de Heilige Stoel, religieuze ordes en congregaties, andere katholieke instanties, geestelijken, medewerkers van de Heilige Stoel en het geaccrediteerde corps diplomatique. In 2014 had de IOR ongeveer 15.500 klanten.
Vaticaanstad
De IOR is uitsluitend gevestigd op het soevereine territorium van de Vaticaanse Staat. De bank wordt gecontroleerd door de Autorità di Informazione Finanziaria (AIF), de financiële autoriteit van Vaticaanstad.
Slechte reputatie
De bank is in het verleden vaak in verband gebracht met het witwassen van zwart geld en andere dubieuze financiële transacties (zie: Paul Marcinkus). Paus Benedictus XVI stelde begin 2013 de Duitse ondernemer Ernst von Freyberg aan als president om de bank te herstructureren en transparanter te maken. Paus Franciscus overwoog om de IOR wegens diens malafide reputatie op te heffen, maar zag daarvan af omdat de bank onder streng toezicht waardevolle diensten voor de Katholieke Kerk kan verrichten.
Bestuursstructuur
De IOR heeft een bestuursstructuur die uit vijf elementen bestaat:
- Toezichthoudende Kardinalencommissie
- Prelaat (secretaris van de kardinalencommissie en verbindingsman tussen de kardinalen en de Raad van Supervisie)
- Raad van Supervisie
- Directie
- Raad van Accountants