Wenceslaus was een tiende-eeuwse hertog van Bohemen. Hij werd vermoord in opdracht van zijn broer. De Kerk vereert hem als martelaar en heilige. Wenceslaus is de patroonheilige van Tsjechië.

Heidense moeder
Sint Wenceslaus (ca. 905 – 929 of 935), in het Tsjechisch Svatý Václav, was de zoon van hertog Vratislav I van Bohemen. Zijn grootmoeder, de heilige Ludmilla, gaf hem een christelijke opvoeding. Na de dood van Wenceslaus' vader werd zijn heidense moeder Drogomir regentes van het hertogdom. Zij voerde een antikerkelijk bewind. Het Boheemse volk smeekte Wenceslaus de macht over te nemen. Dat deed hij omstreeks 925 en plaatste het hertogdom onder de protectie van het (eerste) Duitse Rijk. Op zijn gezag vierde de Kerk van Bohemen de liturgie niet langer volgens de Byzantijnse, maar volgens de Latijnse ritus.

Vroom
Volgens de traditie was Wenceslaus een vroom en deugdzaam man. Zijn liefde voor de eucharistie is legendarisch: het verhaal ging dat hijzelf de tarwe voor hosties zaaide en de druiven voor de miswijn zelf perste. Ook had Wenceslaus de gelofte van maagdelijkheid afgelegd.

Vermoord
Om nationalistische en religieuze redenen werd hij op 28 september 935 (oudere bronnen noemen 929) in opdracht van zijn broer Boleslaus vermoord. Zijn lichaam werd in stukken gehakt en begraven op de plaats van de moord. Boleslaus zou berouw hebben gekregen over zijn misdaad. Hij deed boete en beval de relieken van zijn broer over te brengen naar de Sint-Vituskerk in Praag.

Christmas carol
In de Engelssprekende wereld is hij bekend van het kerstverhaal Good King Wenceslas. Dat verhaal gaat over een koning die in de winter op weg gaat om aalmoezen te geven aan een arme boer. Tijdens de reis bezwijkt zijn knecht bijna door het koude weer. Omdat er op wonderbaarlijke wijze warmte opstijgt uit de koninklijke voetstappen in de sneeuw kan de knecht zijn reis echter voortzetten.

Patroonheilige
Wenceslaus is de patroonheilige van Bohemen en van Tsjechië. Zijn universele kerkelijke gedachtenis is op 28 september. De Tsjechische Kerk viert die dag als een feest. In de Tsjechische Republiek is het een nationale feestdag.