Pope Francis greets people at the end of the weekly general audience on January 10, 2024 at Paul-VI hall in The Vatican. Tiziana FABI / AFP

Rome, 10 januari 2024In de derde aflevering van zijn reeks catecheses over ‘ondeugden en deugden’ had paus Franciscus het vandaag bij de wekelijkse algemene audiëntie over gulzigheid. Hij noemde deze ondeugd “misschien wel de gevaarlijkste” omdat die “de planeet aan het doden is”.

“De zonde van degenen die bezwijken voor een stuk taart veroorzaakt, alles welbeschouwd, geen grote schade, maar de vraatzucht waarmee we nu al enkele eeuwen de goederen van de planeet plunderen, brengt de toekomst van iedereen in gevaar”, zei de Romeinse pontifex vanochtend tegen de pelgrims in de Paulus VI-Aula. 

Encyclopedie:  Zeven Hoofdzonden

Voortbordurend op de sociaaleconomische dimensie van deze ondeugd, merkte Franciscus op dat “we alles hebben gepakt om de meesters van alle dingen te worden, terwijl alles aan onze hoede was toevertrouwd. Daarom is de woede van de buik een grote zonde: we hebben de naam van de mens verloochend om een andere naam aan te nemen: ‘consument’”.

“We zijn gemaakt om ‘eucharistische’ mannen en vrouwen te zijn, in staat om te danken, discreet in het gebruik van het land, en in plaats daarvan is het gevaar dat we in roofdieren veranderen; en nu realiseren we ons dat deze vorm van ‘gulzigheid’ de wereld veel schade heeft berokkend.”

De paus merkte vervolgens op dat een deel van het gevaar van gulzigheid voortkomt uit het feit dat het een ondeugd is “die zich vastklampt aan een van onze vitale behoeften, zoals eten”. Hij bracht dit in verband met de ernstige psychologische gevolgen die voortkomen uit een ongezonde relatie met voedsel, “vooral in zogenaamd comfortabele samenlevingen waar veel onevenwichtigheden en pathologieën zich manifesteren”. 

Franciscus betreurt het dat eetstoornissen zoals “anorexia, boulimia, obesitas” maar al te vaak voorkomen en zei dat deze ziekten, die  “extreem pijnlijk” zijn, “meestal verbonden zijn met lijden van de psyche en de ziel”. De paus merkte op dat een ongezonde relatie met voedsel “de manifestatie is van iets innerlijks”. 

Zich concentrerend op de innerlijkheid van deze pathologieën zei de Heilige Vader dat als we nadenken over gulzigheid – en onze bredere relatie met voedsel – we ons moeten afvragen of het “een aanleg voor evenwicht of mateloosheid is; het vermogen om te danken of de arrogante aanmatiging van autonomie; de empathie van hen die voedsel delen met de behoeftigen, of het egoïsme van hen die alles voor zichzelf oppotten”. 

“Deze vraag is zo belangrijk. Vertel me hoe je eet en ik vertel je wat voor ziel je bezit. In de manier waarop we eten, onthullen we ons innerlijk, onze gewoonten, onze psychologische houding”, aldus de paus.

Franciscus wees op het wonder van de bruiloft van Kana, toen Jezus water in wijn veranderde, als een voorbeeld dat Christus’ “sympathie voor menselijke vreugden onthult”, maar ook als een gebeurtenis die ons laat zien dat Jezus “het onderscheid tussen puur en onzuiver voedsel opheft”.