Het favoriete medium van de Amerikaanse president Donald Trump is begonnen hem te factchecken. Twitter plaatst vanaf nu waarschuwingsvinkjes bij zijn berichten. De president reageert woedend en dreigt social media te 'sluiten'... Hoe loopt dit af?
Meer dan 15.000 onwaarheden in drie jaar
Dat de Amerikaanse president Donald Trump nog wel eens een loopje met de waarheid neemt, is inmiddels bekend. Van 2017 tot eind 2019 telde de Washington Post maar liefst 15.413 leugens, halve waarheden en misleidende uitspraken van Trump. Sinds de uitbraak van het coronavirus zijn er daar nog een hoop bijgekomen, onder andere over het gebruik van (hydroxy)chloroquine als medicijn tegen corona: dat leverde nogal wat kritiek op.
Posts wereldleider nieuwswaardig
Trumps meest favoriete medium om discutabele uitspraken de wereld in te sturen is Twitter. Het platform wordt door de president te pas en te onpas ingezet om allerlei uitspraken te roeptoeteren. Dankzij het beleid van het platform kon hij dat lange tijd ongestoord doen. Het argument: Trump is een wereldleider en dat maakt zijn posts nieuwswaardig. Hierdoor was hij jarenlang een uitzondering op het beleid van Twitter om 'fake news' te censureren. Na bakken vol kritiek komt het medium daar nu toch op terug...
'Vervalste verkiezingen'
De aanleiding om toch in te grijpen zijn bovenstaande tweets die Trump op 26 mei heeft gepost. Hij beweert daarin dat het stemmen per post tijdens de presidentsverkiezingen op geen enkele manier eerlijk kan verlopen. "Brievenbussen zullen overvallen worden, stempassen zullen worden vervalst en zelfs illegaal geprint en ingevuld worden" en dat zou leiden tot 'vervalste verkiezingen'. Na die boodschap besluit Twitter om twee 'factchecklabels' onder de tweets van de president te plaatsen. Wanneer je op de labels klikt, kom je op een pagina die de uitspraken van Trump weerspreekt.
Belangrijke thema's krijgen label
Om weerstand te voorkomen geeft Twitter nog wat extra uitleg: 'Omdat de tweets van de president mogelijk misleidende informatie bevatten over het stemproces, zijn deze daarom gelabeld met aanvullende informatie over stemmen per post'. Dat sluit perfect aan bij de nieuwe koers die het medium sinds begin mei wil varen. Toen werd aangekondigd dat misleidende informatie vanaf dat moment zal worden gelabeld met aanvullende informatie. Na het labelen van conspiracy theorieën over 5G, gebeurt dat nu ook bij tweets over de verkiezingen.
We added a label to two @realDonaldTrump Tweets about California’s vote-by-mail plans as part of our efforts to enforce our civic integrity policy. We believe those Tweets could confuse voters about what they need to do to receive a ballot and participate in the election process.
— Twitter Safety (@TwitterSafety) May 28, 2020
'Illegale inmenging verkiezingen'
Brad Parscale, campagneleider voor de verkiezingen van 2020 brengt kort na het labelen van de tweets een onvermijdelijk statement naar buiten. Twitter krijgt het daarin zwaar voor de kiezen: "We hebben altijd al geweten dat Silicon Valley alles op alles zou zetten om te belemmeren dat president Trump zijn boodschap kan overbrengen aan zijn aanhangers. 'Factchecken' is alleen maar een rookgordijn dat Twitter gebruikt om hun overduidelijke politieke strategie valse geloofwaardigheid te verlenen."
Volgens Parscale is het politieke standpunt van Twitter 'een van de redenen dat er voor de campagne van Trump niet meer geadverteerd wordt via Twitter'. Natuurlijk kon een reactie van Trump zelf niet uitblijven. Ironisch genoeg doet hij dat wederom via zijn favoriete kanaal. In een tweet beschuldigt hij Twitter van 'inmenging in de presidentsverkiezingen van 2020'.
Big Tech is doing everything in their very considerable power to CENSOR in advance of the 2020 Election. If that happens, we no longer have our freedom. I will never let it happen! They tried hard in 2016, and lost. Now they are going absolutely CRAZY. Stay Tuned!!!
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) May 28, 2020
Sluiten social mediabedrijven
Een dag later dreigt Trump met sluiting van grote sociale media platforms. Mocht de sluiting niet lukken, dan eist hij op z’n minst strenge regels. Gelukkig beslist de president dat niet alleen en heeft hij het congres daarbij nodig. Voorlopig zal het zo’n vaart dus niet lopen. Eerder kwam de Trump-administratie al met een voorstel om de Federal Communications Commission meer macht te geven. Daarmee kunnen ze de macht van grote Tech bedrijven reguleren. De kans dat dat voorstel werkelijkheid wordt, is gelukkig klein.
Republicans feel that Social Media Platforms totally silence conservatives voices. We will strongly regulate, or close them down, before we can ever allow this to happen. We saw what they attempted to do, and failed, in 2016. We can’t let a more sophisticated version of that....
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) May 27, 2020
Zolang Twitter op deze manier blijft werken, houden ze zich netjes aan de regels. De stappen die het bedrijf nu onderneemt vallen allemaal onder de vrijheid van meningsuiting. Omdat het medium ook nog eens een privaat bedrijf is, mogen ze zelfs tweets verwijderen zonder dat dat juridische problemen oplevert. Toch weerhoudt dat Trump niet om een nieuwe tirade aan tweets de wereld in te sturen waarin hij zijn afgunst niet onder stoelen of banken steekt.
Social mediabedrijven mogen nooit scheidsrechter van de waarheid zijn
Kritiek Mark Zuckerberg
Trump krijgt bijval uit onverwachte hoek. Facebook-oprichter Mark Zuckerberg heeft ook gereageerd en vindt dat social mediabedrijven nooit 'scheidsrechters van de waarheid' mogen zijn: "Over het algemeen zouden private bedrijven, zeker social mediabedrijven, niet in de positie moeten zijn om dat te doen", zegt hij in een interview met Fox News. Het is niet de juiste move van de overheid om social media platforms te reguleren, voegt hij toe.
Fact check: there is someone ultimately accountable for our actions as a company, and that’s me. Please leave our employees out of this. We’ll continue to point out incorrect or disputed information about elections globally. And we will admit to and own any mistakes we make.
— jack (@jack) May 28, 2020
Twitter blijft bij het standpunt
Ondanks de kritiek van zowel het Witte Huis en Zuckerberg, blijft Twitter bij het beleid, verklaart Twitter-hoofd Jack Dorsey. Volgens hem is het geen kwestie van 'scheidsrechter van de waarheid zijn', maar is de intentie van Twitter het aanwijzen van incorrecte of omstreden informatie, zodat mensen hun eigen oordeel kunnen vellen.
Niet alleen Trump
Het standpunt van Twitter maakt de weg vrij om meer wereldleiders te controleren en confronteren. Het bedrijf zegt dat het niet in staat te zijn om ieder bericht feitelijk te checken, maar dat het wel is gestart met het controleren van de Tweets van prominente politici. Het medium heeft intussen al een aantal tweets van de Braziliaanse president Bolsonaro en de Venezolaanse president Maduro verwijderd.
Nu ook de president van het machtigste land ter wereld niet meer veilig is, rijst de vraag hoe ver Twitter zal gaan. Met de verkiezingen in zicht staat er ongetwijfeld een nieuwe stortvloed aan tweets op het programma…. Zullen die tweets zijn aanhangers nog weten te bereiken?
