In Spoorloos zie je het verhaal van Iris (55). Haar moeder kon niet voor haar zorgen en moest haar ter adoptie afstaan. Het is onbekend wie Iris' biologische vader is. Een oproep in het programma ruim tien jaar geleden, levert helaas geen tips op. Totdat Spoorloos voor een aantal onopgeloste zaken uit het verleden (zogenaamde cold cases) een DNA database onderzoek op poten zet. Voor Iris is dat met succes! 

Na uitgebreid DNA- en stamboomonderzoek vindt de redactie Elfried, een 80-jarige man uit Suriname. Elfried weet niet dat hij een dochter in Nederland heeft, maar wil haar dolgraag ontmoeten. We bellen met Iris over deze bijzondere ervaring en ze vertelt ons hoe het nu met haar en haar vader gaat.

Iris' vader aan zijn tekentafel op zijn zolderkamer in Utrecht
Iris' biologische moeder

Vaderland

Al haar hele leven wordt Iris geconfronteerd met de vraag wat haar afkomst is. Als Jetske de uitslag van het DNA-onderzoek met haar deelt, krijgt ze eindelijk het antwoord: haar vader komt uit Suriname. Iris: ‘Je gaat je in de cultuur van je vaderland verdiepen en dan ontdek je prachtige dingen. Het is een ontzettend mooi land dat rijk is aan prachtige natuur, mensen en cultuur.’

Iris eigent zich haar afkomst snel toe. Dat vindt ze een enorme verrijking. ‘Maar het keert je hele leven ook ondersteboven. Je leert niet alleen je vader kennen, opeens maak je ook deel uit van een slavengeschiedenis en hoor je op welke plantage je voorouders hebben gewerkt.’

Elfried en Iris tijdens hun eerste ontmoeting
Elfried en Iris tijdens hun eerste ontmoeting

‘We laten elkaar helemaal toe in elkaars leven’

Een lot uit de loterij

Iris gaf zich met zo min mogelijk verwachtingen op voor Spoorloos, tien jaar geleden. Met alleen een naam en een foto van haar vader zou ze al blij zijn, maar na die eerste oproep blijft het lang stil. Tot de zomer van 2022. Met dank aan DNA is er een doorbraak. ‘Toen ik hoorde dat mijn vader nog leeft, was ik totaal overrompeld.’ Er volgt een bijzondere eerste ontmoeting en ook daarna houden Iris en Elfried contact: ze bellen wekelijks met elkaar. Inmiddels heeft ze haar vader opgezocht in Suriname. ‘We werden met open armen ontvangen. Hij heeft de omgeving laten zien en ons voorgesteld aan de hele familie.’

Iris is ontzettend blij dat het contact van twee kanten komt en beseft dat dat niet bij iedereen vanzelfsprekend is: ‘Ik had me bij ieder lot neergelegd; ik kan alleen mijn eigen leven proberen te bepalen en niet wat daarbuiten ligt. Maar we laten elkaar helemaal toe in elkaars leven. Wat mij betreft heb ik echt een lot uit de loterij.’

Iris met zoon op bezoek bij vader in Suriname

Boek over biologische moeder

Haar biologische moeder heeft Iris altijd gekend. ‘Ze beviel van mij, kon me niet verzorgen en moest me afstaan. In de tijd dat ik in een adoptiegezin opgroeide heeft ze me wel altijd mogen bezoeken.’ De afgelopen periode heeft Iris het leven van haar moeder opgeschreven, ondersteund door verschillende documenten. Precies vandaag is het verhaal af en is het opgestuurd naar de drukker. ‘Voorin het boek staat: Voor mijn vader, die van mijn bestaan geen weet had.

Iris kijkt ernaar uit om zich verder in het leven van haar vader te verdiepen, en daarmee ook meer te weten te komen over haarzelf. Ze wil Elfried nog beter leren kennen. ‘Mijn vader is een hele goede verteller, hij is heel geestig en maakt veel grapjes.’ Of ze over zijn leven ook een boek gaat schrijven? ‘Wie weet!’

Benieuwd naar Iris' hele verhaal? Je kan de aflevering terugkijken via NPO Start.

Aflevering terugkijken

In dezelfde aflevering:

Meer van Spoorloos

Wil je fragmenten zien die niet in de uitzending zaten, weten hoe het met andere deelnemers gaat of meer te weten komen over Derk en Jetske?

Derk en Jetske van Spoorloos op Schiphol